SSPE (SUBAKUT SKLEROZAN PANENSEFALİT)
SSPE (SUBAKUT SKLEROZAN PANENSEFALİT)
SSPE Nedir?
Subakutsklerozanpanensefalit
(SSPE), santral sinir sisteminin kızamık virüsü ile oluşan nörodejeneratif ve
enflamatuvar bir hastalığıdır. İlk kez 1933 yılında bildirilmesine karşın
kızamık ile ilişkisi ancak 1960 yılından sonra belirlenmiştir .SSPE kızamık
virüsü ve özellikle nükleokapsid varlığı ile ilişkili bir hastalık olup bu
hastaların beyin dokusunda defektif kızamık virüsü izole edilmiştir.
SSPE Kimlerde Görülür?
Hastalığın
görülme yaşı 2 ile 32 gibi geniş bir aralıkta verilse de, en sık 5 -15 yaşları
arasında izlenir. Çoğunlukla çocukluk döneminde saptanır; median yaş yedi
olarak bildirilmektedir.SSPE,
erkeklerde kızlardan iki kat daha sık görülmektedir.
SSPE Belirtileri
Nelerdir?
Hastalığın başlangıcı
genelde sinsidir. Genellikle davranış değişiklikleri ve okul başarısında
bozulmayı takiben zihinsel yeteneklerde kayıplar ve şiddetli demans gelişir.
Olguların hiç birinde ateş ya da ensefalitin diğer bulguları yoktur. Bazı
olgularda baş ağrısı şikayeti olabilir, ancak bu oldukça nadirdir. Yaygın
nörolojik bulgular hızla ilerler. Masif, tekrarlayıcı miyoklonikjerkler ortaya
çıkar, genellikle simetriktirler, özellikle aksiyal kasları tutar ve 5-10
saniyelik intervallerle meydana gelirler. Bunlar hastalığın ikinci döneminin
belirtileridir. Hastaların çoğu bu dönemde başvurur. Nöbetler, distoni,
serebeller ataksi, otonomik disfonksiyon, spasite, rijidite gibi pek çok klinik
bulgu tabloya eklenir. Retinopati ve optik atrofi bazen davranış değişikliklerinden
önce saptanabilir. Kortikal körlük de saptanabilecek diğer bir klinik bulgudur.
Hastalığın seyri değişkendir ancak % 60 hastada hızlı bir klinik seyir görülür.
Hastalığın süresi birkaç ayla sınırlı olabilir, hatta yapılan bir çalışmada 4
hafta içinde kaybedilen olgular bildirilmiştir. Hastaların çoğu tanıdan sonraki
1-3 yıl içinde kaybedilir. Ortalama yaşam süresi 18 aydır.
SSPE Tanısı
SSPE tanısı için şu
kriterlerden faydalanılır :
1. İlerleyici seyir
gösteren nörolojik ve klinik bulgular (okul başarısında düşme, bellek
kayıpları, davranış değişiklikleri, zihinsel işlevlerde ilerleyici bozulmalar,
konuşma ve görme bozuklukları).
2. EEG bulguları
(erken dönemde normaldir. Miyoklonik dönemde 3-5 saniyede bir tekrarlayan
yüksek amplitütlü yavaş ve keskin dalgalar meydana gelir. Daha sonraki dönemde
ise disorganize ve disritmik dalgalar görülür. Terminal dönemde ise tüm amplitütler
düşer).
3. Serumda, kızamık
virüsüne karşı yükselmiş olan IgM ve IgG yapısında antikorların tespit
edilmesi.
4. BOS incelemeleri
spesifik değildir. Protein yükselmiş olabilir. Kızamığa ait oligoklonal bantlar
tespit edilebilir. BOS’da bakılan kızamığa karşı gelişmiş IgM ve IgG yapısında
antikorların 1:8 ya da daha yüksek titrede pozitif saptanması tanıda faydalıdır.
5. PCR ile kızamık
genomunun gösterilmesi.
6. Beyin biyopsisi.
SSPE Tedavisi
SSPE’nin kesin bir
tedavisi yoktur. Bazı çalışmalarda, isopronosin faydalı bulunurken bazılarında
ise alfa interferon önerilmiştir. Bir grup çalışmada ise kombinasyon tedavisi önerilmiştir.
SSPE Önlenebilir Mi?
Görülme sıklığı, kızamık enfeksiyonu geçirildikten sonra 4/100.000 olgu iken, aşılama sonrası 0.14/100.000’dir. Bu veriler, günümüzde SSPE’yi önleyecek tek yolun kızamık aşılama programı olduğunu göstermektedir.
KAYNAKLAR
1.Dyken PR,
Cuningham SC, Ward LC: Changingcharecter of SSPE in US? PediatricNeurology
5:339-341, 1989.
2. Modlin J, Halsey
N, Eddins D, et al: Epidemiology of SSPE. J Pediatr 94:231-236, 1979
3. Cape CA,
Mmartinez AJ, Robertson JT, Hamilton R, Jabbour JT: Adultonset of SSPE.
ArchNeurol 28:124-127, 1973.
4. Halsey NA,
Modlin JF: SSPE. Pediatr Neurol 7:151, 1991.
5. Dyken PR: SSPE.
Currentstatus. NeurolClinic 3:179-196, 1985.
6. Johnston HM,
Wise GA, Henry JG: Visual deterioration as presentation of
subacutesclerosingpanencephalitis. ArcDis Child 55:899-901, 1980.
7. Kabra SK, Bagga A, Shankar V:
Subacutasclerosingpanencephalitispresenting as a corticalblidness. TroptDoc
22:94-94, 1992.
8. Sie TH, Weber W,
Freling G, Galama J, Spaans F, Vles J:
Rapidlyfatalsubacutesclerosingpanencefalitis in a 19-year-old man. EurNeurol
31:94-99, 1991.
9. Dyken PR, Swift
A, Durrant RH: Longtermfollowuppatientswithsubacutesclerosingpanencefalitistreatedwithinosiplex.
AnnNeurol 11:359-364, 1982
10. Miyazaki M,
Hashimoto T, Fujino K, Goda T, Tayama M, Kurodo Y: Apparantresponse of
subacutesclerosingpanencefalitistointrathecal interferon alpha. AnnNeurol
29:97-99, 1991.
11.
Gascon G, Yamani S, Crowel J, et al: Combined oral isoprinosineandalpha
interferon therapy
in subacutesclerosingpanencefalitis. Brain Dev 15:346-355, 1993.
12. Cattaneo R,
Schimid A, Billeter MA, Sheappard RD, Udem SA: Multiple vira
mutationsratherthanhostfactorscausedefectivemeaslesvirus gene expression in
asubacutesclerosingpanencefalitiscellline. J Virol 62:1388-1397, 1988
13. 1. Swaiman KF, Ashwal S, eds.
Pediatricneurology: Principlesandpractice, 2nd ed. Vol 1. St Louis, Missouri:
Mosby, 1999;671-679.
Yorumlar
Yorum Gönder